جانی آیو شخصیتی در دنیای طراحی است که بسیاری از مردم بدون دانستن نام او، مبهوت طراحی‌های خلاقانه‌اش در دنیای وسایل دیجیتال هستند. زمانی که جانی برای یک شرکت طراحی در لندن کار می‌کرد، اپل از او خواست که در طراحی لپ‌تاپ جدید به آن‌ها کمک کند. پس از طراحی این لپ‌تاپ بود که او به‌سرعت به استخدام این غول فناوری درآمد. مسئولیت کنونی آیو، مدیریت تیم طراحی صنعتی اپل و همچنین تیم‌های طراحی رابط کاربری این شرکت است. او طراح اصلی بسیاری از محصولات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این شرکت معتبر است.

جانی آیو تاکنون جوایز و تقدیرنامه‌های متعددی برای طراحی‌هایش دریافت کرده است. در سال ۲۰۰۳، او برنده‌ی اولین جایزه‌ی طراح سال از موزه‌ی طراحی لندن شد. در سال ۲۰۰۶، او به عضویت افتخاری آکادمی سلطنتی مهندسان مفتخر شد و در سال ۲۰۱۲، کاخ باکینگهام، لقب سِر را به او اهدا کرد. در نظرسنجی سال ۲۰۰۴ شبکه‌ی بی‌بی‌سی، او به‌عنوان تأثیرگذارترین فرد فرهنگی بریتانیا شناخته شد.

تولد، والدین و تحصیلات اولیه

جاناتان آیو متولد ۲۷ فوریه‌ی سال ۱۹۶۷ در محله‌ای در شمال شرق لندن به نام چینگفورد است. پدر او، مایکل آیو، نقره‌ساز ماهری بود. پدربزرگ جانی نیز یک مهندس بود. آیو سال‌های ابتدایی تحصیل را در مدرسه‌ی چینگفورد گذراند. برای تحصیلات متوسطه به دبیرستان والتون در استنفورد رفت. در زمان تحصیلات متوسطه، علاقه‌ی او به خودروها آشکار شد که همین علاقه، مسیر تحصیل و کار او را به سمت طراحی تغییر داد.

پس از تحصیلات دبیرستان و ترک والتون، جانی برای رسیدن به علاقه‌اش، دوره‌های آموزشی متعدد طراحی خودرو را امتحان کرد. یکی از آن‌ها دوره‌ی آموزشی دانشکده‌ی سلطنتی هنر بود که البته او را جذب نکرد. در عوض، او به دانشکده‌ی پلی‌تکنیک نیوکاسل رفت و در آنجا، طراحی صنعتی خواند. جانی آیو در سال ۱۹۸۹، مدرک کارشناسی هنر خود را با رتبه‌ی ممتاز کسب کرد. برخی از تجربیات تحصیلی او مانند طراحی سمعک، هم‌اکنون در موزه‌ی طراحی لندن نگهداری می‌شوند. پس از فارغ‌التحصیلی، آیو به دنبال زمینه‌ای تخصصی بود تا طراحی را در آن ادامه دهد. او به سمت گرایش طراحی محصول جذب شد و در نهایت، آژانس طراحی Roberts Weaver او را استخدام کرد.

الگوها

جاناتان آیو تاکنون محصولات خاص و به‌یادماندنی زیادی طراحی کرده و نقشی مهم در تغییرات بنیادی طراحی محصولات الکترونیکی داشته است. اما همان‌طور که بزرگ‌ترین طراحان تاریخ هم الگوهایی داشته‌اند، آیو نیز در طراحی‌های خود از برخی بزرگان دنیای طراحی صنعتی الگو گرفته است. برخی افراد، دیتر رمز (مدیر طراحی محصولات براون) را الگوی اصلی آیو می‌دانند.

از دیگر الگوهای آیو در طراحی، می‌توان به روش‌های طراحی دانشکده‌ی آلمانی Bauhaus اشاره کرد که اصولی مانند «پیروی فرم از کاربرد» و «زیبایی در عین سادگی» را ترویج می‌کنند. این اصول در دهه‌ی ۱۹۲۰ در آلمان رواج داشتند و سپس در دهه‌ی ۱۹۵۰ به اصولی آموزشی در دانشکده‌ی هنر Ulm تبدیل شدند. اصول Ulm/Bauhaus تأثیرات زیادی در دنیای طراحی داشته‌اند. شرکت آئودی در دهه‌ی ۱۹۸۰ بسیاری از این اصول را در طراحی محصولات خود به کار گرفت.

شرکت Tangerine

پس از یک سال کار در اولین شرکت یعنی رابرتس ویور، آیو به استخدام یک استارتاپ طراحی به نام Tangerine درآمد. او در این شرکت طراحی‌های متنوعی از اجاق مایکروویو تا سرویس بهداشتی، دستگاه‌ دریل و مسواک انجام داد. البته او در این دوران ناامیدی‌هایی نیز داشت. زمانی که او یک سرویس بهداشتی برای شرکت Ideal Standard طراحی کرد، مدیر شرکت مشتری طرح او را رد و عنوان کرده بود که این طرح بسیار گران و بیش‌ازحد مدرن است. در نتیجه آیو از طراحی برای مشتریانی که به آن‌ها علاقه نداشت یا اصولی شبیه به او نداشتند، خسته شد.

شرکت اپل

اپل یکی از مشتریان شرکت Tangerine بود و آیو علاقه‌ی زیادی به این شرکت داشت. او مدتی را به‌عنوان مشاور طراحی این شرکت در تولید کامپیوترهای PowerBook مشغول بود. اپل به مدت دو سال تلاش کرد تا آیو را به‌عنوان کارمند تمام‌وقت استخدام کند که موفق نبود.

در نهایت و پس از مدتی مشاوره به مدیر طراحی وقت اپل یعنی رابرت برونر، آیو در سال ۱۹۹۲ به‌عنوان کارمند تمام‌وقت در این شرکت استخدام شد. او در سا‌ل‌های ابتدایی محصولاتی همچون دستیار دیجیتال نیوتون و MessagePad 110 را طراحی کرد. کمی پیش از بازگشت استیو جابز به اپل، آیو تقریبا از این شرکت استعفا داده بود؛ اما مدیر او در آن زمان یعنی جان رابینستن، آیو را متقاعد کرد که در شرکت بماند. رابینستن معتقد بود که اپل شرکتی تاریخ‌ساز خواهد شد.

در سال ۱۹۹۷، جانی آیو معاون بخش طراحی صنعتی اپل شد. معاونت او منجر به مدیریت تیم طراحی بسیاری از محصولات سخت‌افزاری خاص اپل شد. اولین پروژه‌ی جدی او، طراحی آی‌مک بود. این کامپیوتر رومیزی راه طراحی او را برای محصولات بعدی همچون آیپاد، آیفون و آی‌پد هموار کرد.

در سال‌های مدیریت جابز در اپل، طراحی به بخشی بسیار مهم در شرکت تبدیل شده بود و آیو توانست به سمت اصلی طراحی محصولاتی با کارایی بالا، زیبا و بسیار معروف برسد. جانی در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۴، به ارتباط نزدیکش با جابز اشاره کرد. او از جابز به‌عنوان فردی با ایده‌های جسورانه و باشکوه یاد می‌کند:

وقتی من و استیو جابز به اشیاء نگاه می‌کردیم، موارد فیزیکی که چشم‌های ما می‌دید و نتایجی که می‌گرفتیم، یکسان بود. ما سؤال‌های مشابهی می‌پرسیدیم و کنجکاوی نزدیکی نسبت به مسائل داشتیم.

جانی آیو یک دفتر اختصاصی در شرکت اپل دارد. او تنها طراح شرکت اپل است که دفتری خصوصی دارد و در این دفتر، کارهای تیم طراحی خود را بررسی و نظارت می‌کند. این دفتر به تجهیزات امنیتی و شیشه‌های پوشیده مجهز است. دفتر آیو با نام مکعب شیشه‌ای شناخته می‌شود. تنها افرادی خاص مانند تیم ۱۵ نفره‌ی طراحان او (افرادی از کشورهای آمریکا، ژاپن، استرالیا و نیوزیلند که حدود ۲۰ سال با او کار کرده‌اند) و مدیران رده‌بالای اپل اجازه‌ی ورود به دفتر جانی آیو را دارند؛ چرا که تمامی طرح‌های اولیه‌ی محصولات، طرح‌های مفهومی و نمونه‌های اولیه در این دفتر قرار دارند. حتی فرزندان آیو نیز اجازه‌ی ورود به این دفتر ندارند. طبق مصاحبه‌های صورت‌گرفته در بیوگرافی استیو جابز، دفتر مدیر طراحی محصولات اپل به تجهیزاتی مانند چاپگرهای سه‌بعدی و تجهیزات برش فوم و ساخت نمونه‌ی اولیه مجهز است. جابز در این مصاحبه‌ها می‌گوید:

او (جانی آیو) بیشترین قدرت عملکردی را پس از من در شرکت اپل دارد.

در ۲۹ اکتبر سال ۲۰۱۲، جانی آیو به سمت مدیریت طراحی رابط کاربری شرکت اپل نیز برگزیده شد. در نهایت در ۲۶ می سال ۲۰۱۵، جانی آیو مدیر طراحی محصولات اپل شد.

دانشکده‌ی سلطنتی هنر

یکی از پست‌های مدیریتی دیگر جانی آیو، ریاست افتخاری دانشکده‌ی سلطنتی هنر در لندن است. این سمت از اول جولای سال ۲۰۱۷ به مدت ۵ سال به او اهدا شده است. وظیفه‌ی آیو، مدیریت دانشکده و شرکت در جلسات تصمیم‌گیری برای اداره‌ی آن است. از دیگر وظایف او، ریاست کمیته‌ی نظارت دانشکده، شرکت در جلسات هیئت علمی و اهدای مدارک دانشگاهی در جشن‌های فارغ‌التحصیلی است. آیو در مورد این سمت افتخاری گفته است:

بسیار خوشحالم که رابطه‌ای رسمی با کالج سلطنتی دارم. این دانشکده تأثیری عمیق روی بسیاری از طراحانی داشته است که من آن‌ها را تحسین می‌کنم.

زندگی شخصی

سر جاناتان آیو در سال ۱۹۸۷ با هیثر پگ، نویسنده و تاریخ‌شناس بریتانیایی ازدواج کرد. آن‌ها دو پسر دوقلو دارند. در حال حاضر، خانواده‌ی آیو در منطقه‌ی پسیفیک هایتز سان‌فرانسیسکو زندگی می‌کنند. او علاقه‌ی زیادی به حضور در اجتماع ندارد و به نظر می‌رسد مرگ استیو جابز تأثیری عمیق روی روحیه‌ی او گذاشته باشد. جانی آیو، استیو را بهترین دوست خود می‌دانست و در جایی گفته است که هنوز نمی‌تواند مرگ او را باور کند. جابز نیز در مصاحبه‌ای، جانی آیو را شریک معنوی خود در اپل دانسته بود.

نکاتی خواندنی از زندگی جانی آیو

• طراحی‌هایی که از آن‌ها نفرت دارد: ساعت طراحی‌شده توسط استیو وزنیاک، ساعت‌های هوشمند گرد، تویوتا اکو و عینک گوگل
• چه چیزی می‌خواند؟ جانی آیو کتاب‌هایی مانند ۱۰۰ ساعت خاص رولکس، بیوگرافی جوی کلمبو (طراح معروف) و سری مستند‌های Moon Machines را در کتابخانه‌ی خود دارد.
• آیو نقدهای ضد اپل در اینترنت را می‌خواند. او برای طراحی صداهای iOS7 یکی از منتقدین جدی صداهای نسخه‌های قبلی را در اینترنت پیدا و استخدام کرده است.
• آیو معتقد است وقتی اکثر کاربردهای ساعت هوشمند به‌صورت لیست هستند، نباید طراحی گرد برای آن در نظر گرفته شود.
• او قبول دارد که لنز بیرون زده‌ی آیفون‌ ۶ یک طراحی عیب دار است؛ اما معتقد است اگر این تصمیم گرفته نمی‌شد، این گوشی ضخیم‌تر بود و طراحی خود را از دست می‌داد.
• جانی آیو فردی است که اپل را به ساخت محصولات با رنگ سفید متقاعد کرده است. جابز ابتدا این رنگ را قبول نمی‌کرد و تیم طراحی برای شروع، یک خاکستری کم‌رنگ را به او پیشنهاد کرد. تقریبا تمام طراحی‌های آیو در دوران تحصیل، سفیدرنگ بوده‌اند.
• آیو اجازه ندارد در مورد طراحی‌ها حتی با همسر خود صحبت کند.
• دوستان نزدیک او می‌گویند او هیچ تمایلی برای کسب سمت مدیرعاملی اپل ندارد.

طراحی‌های بد اپل که صحبت‌های جانی آیو را نقض می‌کنند!

جاناتان آیو نیز مانند بسیاری طراحان دیگر، اصولی برای طراحی دارد و در مصاحبه‌ها و تدریس‌هایش، به آن‌ها اشاره می‌کند. اما برخی از همین اصول توسط تیمی که او رهبری می‌کند، در طراحی‌های اپل نقض شده‌اند:

«طراحی، تنها جنبه‌ی ظاهری محصول نیست. کارایی آن نیز باید مد نظر گرفته شود.» در تصویر زیر، طراحی غیر کاربردی کیبورد هوشمند آیپد پرو را می‌بینید.

«شما در طراحی، نشان می‌دهید که کاربران اهمیت می‌دهید. ما مسئولیتی مهم در این مورد داریم و به آن پایبند هستیم.» تصویر زیر ماوس هوشمند مجیک شرکت اپل را نشان می‌دهد که در هنگام شارژ قابل استفاده نیست.

«ما سعی می‌کنیم محصولاتی طراحی کنیم که استفاده از آن‌ها اجتناب‌ناپذیر است. شما حس می‌کنید طراحی محصولات ما تنها راه‌‌حل طراحی و کاربرد موجود هستند.» در ادامه تصویر قلم هوشمند اپل برای آیپد پرو را می‌بینید که تنها از طریق پورت لایتنینگ و به‌صورت عجیبی شارژ می‌شود.

«متفاوت بودن بسیار آسان است، اما بهتر بودن کار دشواری است.» تصویر زیر نشان‌دهنده‌ی مک‌بوک جدید است که تنها یک پورت برای همه‌ی کارها دارد. این طراحی به این معنی است که شما نمی‌توانید به‌صورت هم‌زمان از لوازم جانبیاستفاده کنید و دستگاه را نیز شارژ کنید.

نقل‌قول‌های مشهور از جانی آیو

• سادگی واقعی، چیزی بیش از حذف طراحی‌های اضافه است. سادگی در طراحی به معنای نظم دادن به پیچیدگی است.
• وقتی کاربرد چیزی فراتر از درک شما باشد، به‌نوعی جادویی می‌شود.
• بهترین ایده‌ها از مکالمات و بحث‌ها بیرون می‌آیند.
• برای طراحی چیزی کاملا جدید و خلاقانه، دلیل و علت را کنار بگذارید.
• بدون آزمایش‌های متعدد و اشتباه کردن، هیچ‌گاه چیزی یاد نمی‌گیرید.
• محصولی زیبا که کارایی ندارد، بسیار زشت است.
• تغییری کوچک در مراحل‌ اولیه‌ی طراحی، به محصولی کاملا متفاوت منجر می‌شود.